Drie jaar geleden begonnen we aan ons Zweedse avontuur met zijn viertjes. En nu zit het erop en zijn we teruggekeerd met zijn vijven. Wat een rijkdom! Een avontuur was het zeker, een levenservaring die we niet hadden willen missen. We hebben genoten van alle nieuwe dingen die we hebben gezien en beleefd. Wat niet wegneemt dat het een emotionele achtbaan is geweest, deels door de hormonen ;), maar vooral ook omdat het lang niet altijd makkelijk is om ver weg te zijn van je thuisland en de mensen die je liefhebt. Ik heb ontzettend veel respect gekregen voor de mensen die er echt voor kiezen om te emigreren, ik geloof niet dat ik het zou kunnen. En nu zijn we na een lange reis weer in Nederland en ook dat wordt best weer een avontuur, zo voelt het althans. Maar van dit avontuur ga ik geen verslag meer doen en dus is dit mijn laatste blogbericht. Ik vond het erg leuk om onze verhalen hier te delen en we vonden het nog leuker om al jullie lieve reacties te lezen. Wat hebben veel mensen met ons meegeleefd en dat aan ons laten blijken via reacties op dit blog, facebook-berichten, kaarten, mails en zelfs pakketjes. Ontzettend bedankt daarvoor!
Hur känns det?
Bij de bloemist, in de supermarkt, bij de boekhandel, bij de tandarts, op school en gewoon op straat, overal krijg ik de vragen: “Wanneer gaan jullie verhuizen?” en “Hoe voelt dat nou om weer terug te gaan?” De eerste vraag is makkelijk te beantwoorden, namelijk: over precies twee weken. De tweede vraag is wat lastiger. Ik heb zin om weer naar ‘huis’ te gaan en dat heb ik nooit onder stoelen of banken gestoken. Ik ben blij dat we straks weer lekker dichtbij vrienden en familie wonen, dat de kinderen naar school gaan en dat ik hopelijk snel weer aan het werk kan. Maar we hebben het hier ook wel ontzettend naar onze zin gehad. Wat hebben we veel gezien van de omgeving en onwijs leuke dingen gedaan. Zoals naar het huisje van Peter en Eva in de fjällen om te wandelen, sneeuwscooter te rijden en lekker te eten. Of hier in de omgeving met de sneeuwscooter op pad om vervolgens ergens in the middle of nowhere hamburgers te gaan grillen. Of het weekend op de zeilboot van Magnus en Catharina, dat was echt wel een hoogtepunt. En zeker alle bezoekjes van de mensen die de moeite hebben genomen om hierheen te komen, de weekendjes naar Stockholm, de wintersportvakanties, het zwemmen bij de verlaten meertjes. Voor de kinderen was het hier geweldig, deze omgeving doet ze goed. Ze hebben vriendjes en vriendinnetjes gemaakt, een nieuwe taal geleerd en zijn helemaal geïntegreerd. Dat merken we nu vooral met Merel, die het erg naar haar zin heeft op school en haar verjaardagsfeestje heeft gevierd met al haar vriendinnen en daarvan heeft genoten. Ook wij hebben natuurlijk soms momenten dat we ons hier helemaal op onze plek voelen, zoals toen we weer kreeften gingen vangen dit jaar en deze met een hele club collega’s bij ons thuis gingen opeten. We hebben zelfs een eigen loppis gehouden om van al onze rommel af te komen voordat we verhuizen. Toppunt van integratie zo’n beetje! Dus hoeveel zin ik ook heb om weer naar Nederland te gaan, afscheid nemen blijft altijd moeilijk.
Zomervakantie 2015
Afgelopen donderdag is Merel voor het eerst naar school geweest en dat betekent dat de zomer, hoewel qua temperatuur net begonnen, eigenlijk wel een beetje voorbij is. De zomer die behoorlijk saai begon, met slecht weer en weinig te doen. Met uitzondering van het bezoek van opa en oma natuurlijk. Verder kabbelde de zomer maar een beetje voort. Totdat onze vakantie dan eindelijk begon en ja, zo voelt het voor mij ook als Robert Jan vakantie heeft, ondanks dat ik elke dag ‘vrij’ ben. De eerste week van onze vakantie kwamen Ronald, Jitske, Annemare, Eliene en Marlies op bezoek. Zij hadden besloten om hun laatste vakantieweek in Zweden bij ons door te brengen en dat bleek een heel goed idee. Vonden wij ;). We hebben het echt enorm gezellig gehad en het heeft ook maar weer bewezen hoe flexibel kinderen wel niet zijn. Want hoewel ze elkaar eigenlijk helemaal niet kenden en we dus geen idee hadden of het wel zou klikken, ging het echt prima zo met zes koters. Nadat we hen uitgezwaaid hadden, konden wij beginnen met inpakken, want de volgende dag was het tijd voor ons laatste tripje naar Nederland voordat we verhuizen. Eindelijk konden we weer een keer aanwezig zijn bij het vieren van een verjaardag, namelijk die van mama/oma. Wat een leuk begin van ons verblijf in ons normaal zo koude kikkerlandje, maar nu oh zo tropisch warm. Om de kinderen en onszelf ook echt het gevoel te geven dat we op vakantie waren, hadden we voor de overige dagen een huis gehuurd op een vakantiepark. Heerlijk hebben we het gehad! Lekker zwemmen, fietsen, wandelen, knutselen, borrelen, barbecuen. Natuurlijk zijn we ook even bij ons huis in Amersfoort geweest dat helaas niet heel erg netjes achtergelaten was. De tuin leek wel een oerwoud, wat heeft Robert Jan veel gesnoeid! Merel en Teun hebben lekker de hele dag buiten gespeeld met alle buurkindjes. Die wilden aan het eind van de dag dus niet naar huis. En ook nu hebben ze het nog regelmatig over ons nieuwe huis met al die kindjes, hoewel ze zich hier ook weer meteen thuis voelden. Het maakt de verhuizing voor hen echter wel weer wat concreter nu we er zijn geweest. Voor Merel is het redelijk duidelijk wat er staat te gebeuren, maar Teun vindt het allemaal erg verwarrend: ons huis in Nederland, het vakantiehuisje, het huis in Zweden, wel of niet naar school, waarom Merel nu al wel en ik nog niet. Er gaat van alles door zijn hoofd en hij denkt regelmatig dat we ‘morgen’ gaan verhuizen. Nou dat dus nog niet, maar de laatste fase van ons avontuur is wel degelijk ingegaan. Nog één keer de verjaardag van Merel hier in Zweden vieren en dan gaan we toch echt zo langzamerhand beginnen met inpakken.
Fluwelen handschoenen
Hoe langer we hier wonen, hoe meer het me opvalt en hoe meer het me eigenlijk ook wel irriteert: de manier waarop ze hier met kinderen omgaan, ze worden met fluwelen handschoenen aangepakt. Vertel ik zonder blikken of blozen dat Merel en Teun met drie maanden naar de opvang gingen, kijken me ze aan alsof ik ze eigenhandig op de trein heb gezet naar Verweggistan. Want zoiets doe je toch niet! Zeg ik later dat ze straks allebei naar school gaan, omdat kinderen in Nederland nou eenmaal beginnen met school als ze vier zijn, nou dan kijken ze me wederom met grote ogen aan. Kunnen ze dat allemaal wel aan? Ze zijn toch nog zo jong? Zwemles vanaf vijf jaar? Ook al zo raar. Fietsen als ze drie of vier zijn? Hoe krijgen we het voor elkaar!? Het is ook geen wonder dat ze dat allemaal vreemd vinden, want hier gaat het behoorlijk anders. Naar de opvang gaan kinderen pas als ze minimaal een jaar zijn en naar school als ze zes zijn. Als ze verkouden zijn, hebben ze liever dat je ze thuis laat. Gelukkig zijn veel Zweden niet heel direct en durven ze er dus niets van te zeggen als ik de kinderen toch kom brengen terwijl ze enorme snotneuzen hebben. Het eerste schooljaar is niet verplicht en in dat jaar leren ze eigenlijk ook niet zoveel. Ze spelen voornamelijk en krijgen opdrachten van het niveau ‘zoek de verschillen’. Bovendien hebben ze tien weken lang zomervakantie om bij te komen van het schooljaar. Leren zwemmen kan ook wel als je zeven of acht bent en moet je überhaupt leren fietsen? Begrijp me niet verkeerd hoor; Zweden is voor kinderen een fantastisch land om in op te groeien. De rust, de ruimte, de natuur en schone lucht, weinig verkeer. Zeker hier in het ‘noorden’ krijg ik het gevoel dat het voor kinderen veilig is en gezond. En dan heb ik het nog niet eens gehad over hoe gunstig het wel niet is voor de ouders; de financiële tegemoetkomingen die je hier krijgt als je kinderen hebt, zijn enorm. In Zweden wonen met kinderen is dus prima, maar ze zijn niet van suiker en worden ook geen slechtere mensen van een beetje meer uitdaging, zowel op intellectueel niveau als fysiek. Ik ben dus blij dat Merel straks toch gewoon in Nederland naar groep drie gaat. Ik denk dat ze daar aan toe is en ik vermoed dat ze zich in Zweden op school zou gaan vervelen. Ook voor Teun vind ik het fijn dat hij naar de kleuterklas gaat. Zo kan hij mooi alvast een beetje wennen aan hoe het er op school aan toe gaat en heeft hij meer jongetjes van zijn eigen leeftijd om zich heen. En voor mezelf? Het zal wel even wennen zijn dat ze allebei tegelijk gaan beginnen; een nieuwe fase van loslaten breekt aan. Maar ik heb er het volste vertrouwen in dat zij dat aankunnen en ik dus ook ;).
Met onze hoofden in Nederland
Nu de laatste maanden van ons Zweedse avontuur zijn ingegaan, raakt dit blog langzamerhand een beetje in de vergetelheid. Dat komt doordat we met ons hoofd al deels weer in Nederland zijn. We zijn druk bezig met alle voorbereidingen, nog niet concreet, maar dus wel in gedachten. Want wat gaan we eigenlijk allebei doen als we weer in Nederland zijn en waar gaan we wonen, wanneer beginnen de kinderen op school en hoe gaat dat eigenlijk? Inmiddels hebben we op een groot deel van deze vragen een antwoord, maar dan rijst de volgende vraag: hoe gaan we dat eigenlijk doen met zijn vijven in het huis waar we voorheen met vier woonden? Het komt allemaal goed, maar het vergt wel wat denk- en planwerk. Daarom hebben we besloten om in de zomer ook nog even terug te gaan om alvast wat zaakjes voor te bereiden. Zo kunnen de kinderen ook mooi zien waar we straks terechtkomen. Bijkomend voordeel is natuurlijk dat we ook weer wat mensen kunnen zien! Hier in Zweden is de zomer inmiddels ook begonnen. Zo warm als bij jullie, is het hier niet geweest, maar wel warm genoeg om te kunnen zwemmen. Heel fijn, want verder is hier niet zoveel te beleven. De zweden lijken tien weken vakantie op te nemen om gewoon lekker niets te doen. Geen idee waar ze zijn en wat ze precies doen; wij zien ze niet. En dus vermaken we onszelf. Waarmee? Met midsommar vieren (voor het eerst sinds we hier wonen!), naar zwemles gaan met Merel (twee weken achter elkaar elke dag), voor het eerst met Huub op de fiets (vinden ze hier heel raar, maar zullen ze nooit zeggen), naar het openluchtmuseum in Östersund en gewoon lekker in de tuin spelen. We genieten nog even van de rust en ruimte hier, want hoezeer we ook terug willen, de drukte in Nederland benauwd ons ook wel weer een beetje. Tja, je kunt niet alles hebben ;).
Opa en oma
Na een week aftellen op een zelf geknutselde kalender was het dan eindelijk zover: opa en oma in Ånge! Wat hadden we er allemaal naar uitgekeken. “Gaan jullie nog iets bijzonders doen”, werd mij voorafgaand aan het bezoek regelmatig gevraagd door de mensen hier. “Nou niet zoveel, hopelijk wordt het mooi weer en dan kunnen we gewoon lekker buiten zijn en genieten van elkaar in onze heerlijke tuin”. Tja, dat had ik misschien beter niet kunnen zeggen, want de prachtige Zweedse lente die wij tot nu toe gewend waren (en waar we regelmatig over opgeschept hadden), wil maar niet beginnen. Toch mocht het de pret niet drukken. We hebben ontzettend leuke uitstapjes gemaakt. Zo gingen we naar een eilandje bij Sundsvall, waar we zelf ook nog nooit waren geweest. En wonder boven wonder kwamen we, na een tocht over een hobbelige grindweg, bij een ontzettend leuk café dat ook nog open was! Na nog een paar nachtjes aftellen, kwamen we bij het volgende punt op de kalender: Teuns verjaardag. Vier jaar is onze grote jongen alweer geworden. Wat ontzettend fijn om dat samen met opa en oma te vieren! En dat gebeurde natuurlijk met allemaal cadeautjes en een zelfgemaakte taart. Dolblij was hij met zijn robot en alle lego die hij kreeg, waarmee natuurlijk direct gespeeld moest worden. Gelukkig vindt opa het ook wel leuk om met lego te spelen ;). De dag werd feestelijk afgesloten met een etentje in het enige restaurant dat hier in de omgeving te vinden is. Natuurlijk mocht een middagje grillen vervolgens ook niet ontbreken en in het weekend besloten we ook nog een paar dagen naar de ‘fjällen’ te gaan. De voorspellingen waren goed, dus zouden we daar lekker in het zonnetje kunnen zitten en een beetje kunnen wandelen. Helaas komen voorspellingen echter niet altijd uit; regen, regen en nog eens regen, dat was wat we kregen. Dus maar weer in de auto gestapt om toch nog wat van de omgeving te zien. En alsof Zweden ons toch een gunst wilde bewijzen, kwamen we onderweg rendieren tegen en belandden we uiteindelijk weer in een leuk cafeetje! Al met al hebben we best veel gedaan, maar we zijn ook gewoon lekker thuis geweest en dat kan prima in dit fijne huis. Zeker met opa en oma om samen mee te spelen, knutselen en knuffelen. Ook zie je Zweden ineens weer door de ogen van een toerist als er andere mensen bij zijn en realiseer je je weer dat het best bijzonder is om hier een tijdje te wonen. Het vervelende van zo’n bezoekje is natuurlijk altijd het onvermijdelijke afscheid. Want hoewel we niet heel lang meer in Zweden blijven, is de kans toch groot dat we elkaar weer een paar maanden moeten missen. Maar we moeten het positief bekijken, zoals Merel zei bij het afscheid: “Dag opa, dag oma, we zien elkaar gauw weer in Nederland!”
Nog zes maanden
Het is alweer een tijdje geleden dat ik een blog heb geschreven. Geen idee eigenlijk waarom, het kwam er gewoon telkens niet van. Het is namelijk niet zo dat er niets te vertellen valt. Zo was het vorig weekend eindelijk weer tijd voor een vriendinnenweekend in Stockholm. Vorig jaar in april was ik er met Ingrid, Maaike en Marjan en nu was het de beurt aan Jitske, Birgit, Karlijn en Leonie. Best een mooie traditie zou ik zo zeggen ;). Ik vond het eerlijk gezegd best lastig om mijn drie kleine ukken achter te laten, hoewel ik natuurlijk wist dat ze in fantastische handen waren. Robert Jan heeft hele vliegtuigen en dolfijnen met ze gezaagd en geverfd en roze koeken met ze gebakken. Die hebben zich ook prima vermaakt dus, net als wij! Lekker een beetje door Stockholm slenteren, met af en toe een doel: dat ene cafeetje om even een ‘fika’ te doen. Eigenlijk gingen we zo van ontbijt, naar fika, naar lunch, naar borrel, naar diner. Heerlijk om de tijd te hebben om helemaal bij te kletsen en even niet alleen maar mama te zijn, maar ook gewoon Marleen. Maar het was ook weer erg fijn om na drie dagen het thuisfront weer in de armen te sluiten. Na dit weekendje kwam ook ineens het besef; nog maar een half jaar. Nog maar een half jaar en dan doen we gewoon weer lekker mee met alle uitjes, verjaardagen, borrels en BBQ’s. Het aftellen is begonnen. Niet dat we ons niet meer vermaken hoor. Nu Huub er is, merk ik dat we stukje bij beetje weer wat meer integreren. Of dat ik in ieder geval meer te doen heb. Zo train ik twee keer per week met mijn ‘strong mama’s’ groepje, ga ik af en toe naar ‘Stor och Liten’ ; ochtenden georganiseerd door de kerk voor ouders die met verlof zijn, en worden Huub en ik uitgenodigd voor bijeenkomsten van het gezondheidscentrum, waarbij elke keer andere thema’s aan bod komen en waar we bijvoorbeeld al babymassage hebben gedaan. Omdat Ånge een klein dorp is, kom je dus ook vaak dezelfde mensen tegen en dat is best gezellig. Maar toch bekruipt me altijd dat onderliggende gevoel dat ik er niet helemaal bij hoor, gewoon omdat je je nou eenmaal niet kunt uiten zoals je wilt of zoals je bent. En dus is er ook altijd uiteindelijk het gevoel van ‘weer naar huis willen’. En dat gevoel is dubbel zo sterk aanwezig op een dag als afgelopen vrijdag, toen mijn vader met pensioen ging en er een uitgebreid afscheid was georganiseerd, waar vanzelfsprekend ook de familie bij aanwezig was. Behalve wij. En dus tellen we af, nog zes maanden.
Genieten met vrienden
Het blijft bijzonder, dat mensen er zo’n enorme reis voor over hebben om ons hier midden in Zweden op te komen zoeken. Dit keer waren het Willem en Yvonne die zaterdag, na een kleine omweg, in Ånge aankwamen: “Het is toch nog best een eind met de auto!” En daarom waarderen we het des te meer dat ze er waren. We hebben een onwijs leuke tijd gehad, het voelde gewoon alsof we alweer even vakantie hadden. Zondag naar de fjällen, waar gelukkig nog veel sneeuw lag. Want ja er moest natuurlijk wel op een sneeuwscooter gereden worden en aangezien we die zelf niet meer hebben, huurden Willem en Robert Jan er één. En dat was zeker de moeite waard! Volgens mij hebben zowel Willem als Yvonne wel een beetje meegekregen van het gevoel dat wij hebben gehad als we er met de sneeuwscooter op uit gingen. Natuurlijk hebben we ook weer heerlijk gegeten in het hotel en konden we weer terecht in de fijne stuga van Peter en Eva. Weer terug in Ånge gingen Merel en Teun gewoon naar het kinderdagverblijf, ze waren er de laatste tijd al zo weinig geweest. Wel gingen we ze dinsdag met zijn allen ophalen, zodat ze trots hun groep konden laten zien. Je zag dat zij er ook enorm van genoten dat Willem en Yvonne er waren. Merel heeft lekker spelletjes gedaan met Yvonne en was een dankbaar modelletje voor allerlei kapsels. Teun heeft met Willem gestoeid en is af en toe een enorme boef en daagt Willem enorm uit. En Huub vindt alles best. Die kun je echt overal mee naartoe nemen en kijkt je de hele tijd glimlachend aan. Wij hebben vooral genoten van het bijkletsen, de spelletjesavonden en het leren haken ;). Na een “fika” in het voorjaarszonnetje en daarna thuis een heus zelfgemaakt diner met elandenvlees, was het woensdag tijd om afscheid te nemen. Gelukkig duurt het nu niet heel lang meer voordat we elkaar weer kunnen zien en dan gezellig ook weer met de meiden erbij!
Gezelligheid in de sneeuw!
Nou waar ik nu weer in was beland, ik weet het niet hoor. Het was in ieder geval behoorlijk luidruchtig af en toe! Maar volgens mij was het wel voornamelijk van de gezelligheid. Er zaten in ieder geval de hele tijd wel vier kinderen om me heen als ik eens lekker in de wipstoel zat of op mijn speelkleed lag. Ook was ik ineens best veel buiten, wat een felle zon! Mijn grote broer en zus gingen dan skiën en dat kunnen ze volgens mij al heel erg goed. Papa was in ieder geval de hele tijd super enthousiast en hij maakte dan coole filmpjes van ze. Ik kan helaas nog niet skiën, eerst maar eens leren kruipen en lopen. Wel heb ik voor het eerst gezwommen en dat was ook wel heel leuk hoor. Wel een beetje koud in het begin, maar toen ik aan het water gewend was, keek ik mijn ogen uit. Ik heb ook gezellig geknuffeld met Ingrid en René, die vind ik leuk, dus ging ik de hele tijd naar ze lachen. Nu zijn we weer lekker in ons eigen huis en kunnen we allemaal weer een beetje uitrusten, maar ik heb zo het vermoeden dat we die andere familie nog wel vaker zullen zien :).
Huub
Nederlands avontuur
Eindelijk is het dan zover: we zijn weer even in Nederland! Wat fijn dat iedereen eindelijk Huub in het echt kan zien en met hem kan knuffelen. Het was eerlijk gezegd wel een behoorlijke onderneming, met drie kinderen eerst ruim vijf uur in de auto zitten, dan overnachten in een hotel en vervolgens met zijn allen het vliegtuig in, een auto huren en weer een stuk rijden. Even een paar dagen bijkomen, was geen overbodige luxe. Om vervolgens te worden overweldigd tijdens het kraamfeest dat we hadden georganiseerd: fantastisch! We hebben bijna iedereen die we graag weer wilden zien ook gezien. Gezien ja, want helaas hadden we veel te weinig tijd om jullie ook echt allemaal te spreken. Maar we hebben er van genoten hoor! Robert Jan is inmiddels weer even terug in Zweden. Wel vreemd, zitten we te FaceTimen met Robert Jan in ons eigen huis ineens aan de andere kant van de ‘lijn’. Voor Teun is het allemaal erg verwarrend. Hij vindt het maar vreemd dat papa in Zweden zit en wij hier. “Is dit ons huis?” vraagt hij en “waarom zijn we de hele tijd hier?” En dan gaat zijn zus ook nog eens logeren bij haar nichtjes en is hij ineens van haar gescheiden, iets wat eigenlijk nog nooit eerder is voorgekomen. Hij heeft haar gemist en zei dat ook regelmatig. Gelukkig vermaakten wij ons hier ook prima, met zijn tweetjes fietsen, zwemmen en naar de film. Een keer quality time alleen met Teun. Merel had het ondertussen erg naar haar zin met Meike en Noor, maar vond het onbewust ook allemaal best spannend. Je merkt dat ze enorm geniet van alles en iedereen, maar toch wilde ze halverwege de logeerpartij wel even naar huis. Ach een beetje heimwee hoort erbij, daar weet ik alles van. Gisteren hebben we haar weer opgehaald en vandaag komt Robert Jan gelukkig ook weer hier, fijn om weer compleet te zijn. En dan nog een weekje genieten in het helaas regenachtige Nederland. De kinderen nog even lekker zien knuffelen met opa en oma, gezellige dingen doen en dan vol mooie herinneringen weer naar Zweden.
zweedsavontuur 